Δημήτρης Μητρόπουλος

«Υποθήκες»
[Κώστιος Α., Δημήτρης Μητρόπουλος, Αθήνα 1996]

Ο πρωταρχικός σκοπός σε μια συναυλία δεν είναι η τελειότητα στην εκτέλεση, αλλά η ε π ι κ ο ι ν ω ν ί α.[...] Η ερμηνεία είναι έργο ομαδικό, είναι σύμπνοια, δεν είναι έργο σκλάβων στην μπαγκέτα του μαέστρου.

Θα ρωτούσα ακόμη τον επίδοξο διευθυντή ορχήστρας, αν η φιλοδοξία του υπηρετεί ένα ηθικό καλλιτεχνικό σκοπό κι αν δεν είναι μόνο μια κρυφή επιθυμία για δύναμη και κυριαρχία, πράγμα που δεν δείχνει παρά μόνο τη γύμνια του.

Είμαι από τη φύση μου ένας άνθρωπος με θρησκευτικά συναισθήματα. Για μένα η ύπαρξη του Θεού, του Δημιουργού είναι πέρα από κάθε αμφιβολία.
Τι αξίζει ένας μαέστρος που δεν επιθυμεί να κάνει το ακροατήριό του να αισθάνεται όπως αυτός; Δεν είμαι ρυθμόμετρον, είμαι ερμηνευτής.[ ..] Αν δεν κάνω αυτό που ξέρω ότι είναι σωστό, τότε ψεύδομαι προς τον εαυτό μου και τον Θεό.
Κάθε τι (σ.σ. στην τέχνη) που δεν ξεπερνά ολοκληρωτικά τις υλικές δυσκολίες και δεν πνευματοποιείται σε βαθμό να εξουθενώνει κάθε υλική εντύπωση, είναι καταδικαστέο.

Ο κόσμος που έχει σχηματίσει πάνω απ' το αμφιθέατρο μια μακριά και πολυάριθμη γιρλάντα, τι αισθάνθηκε από το νόημα των συμφωνιών; Και ο άλλος κόσμος που δεν τον άγγιξε η προσπάθειά μας ούτε από περιέργεια; Αν είναι κάτι που μου φέρνει απελπισία όταν το σκέπτομαι, είναι η απόστασις που με χωρίζει από το κοινό. Αγαπώ τον λαό. Τον καταλαβαίνω, αλλά δεν με καταλαβαίνει. Η μεγάλη δυστυχία της ζωής μου είναι αυτή.

Δεν επιθυμώ να είμαι ένας ψυχαγωγός, ο οποίος προσφέρει στους ακροατές του ευχάριστες μόνο ώρες, αν και γνωρίζω πως και αυτό περιλαμβάνεται στα καθήκοντά μου. Αλλά η θέση που μου εμπιστεύτηκαν (σ.σ. του Αρχιμουσικού και Καλλιτεχνικού διευθυντή της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης) συνεπάγεται και ένα παιδαγωγικό έργο.

Η αποστολή μου είναι να είμαι παιδαγωγός και σαν τέτοιος είμαι αναγκασμένος να προχωρώ μάλλον μεθοδικά για να επιτύχω το σκοπό μου, παρά να απολαμβάνω εγωιστικά μαζί με μερικούς snobs [...].
Όσο περισσότερο πείθομαι για το είδος της συμβολής μου, τόσο η αμοιβή μου κατεβαίνει.[..]

Ως τίμιος καλλιτέχνης και μουσικός ανήκω με το πνεύμα μου στην αριστοκρατία την αφοσιωμένη στην τέχνη καθαυτή ή - για να το πω ρωσικά - στους μπουρζουά. Η ψυχή μου όμως, η καρδιά μου, η αγάπη μου για τον πλησίον, για τους ανθρώπους, με αναγκάζουν να κάνω παραχωρήσεις, ιδιαίτερα στις μέρες μας με την καταφανή πρόοδό που δείχνει ο μέσος άνθρωπος.

Όλη η φιλοσοφία μου ακριβώς στηρίζεται εις την λύση του [γόρδιου] δεσμού χωρίς το μαχαίρι!

Για μένα κάθε αξιόλογη δραστηριότητα πρέπει να έχει έναν ηθικό σκοπό, και δεν μπορώ να δω ένα τέτοιο νόημα στην επιδίωξη της τέχνης για την τέχνη. Ο αισθητικός νόμος δεν λειτουργεί μέσα στο κενό.
Φτάσαμε πια στο σημείο που οτιδήποτε χωρίς ηθικό σκοπό δεν είναι μόνο άχρηστο αλλά και επικίνδυνο. [...] Βλέπω στο πρόσωπο του καλλιτέχνη τον ιεροκήρυκα που, με την ιδιωτική του ζωή, τις πεποιθήσεις και τις πράξεις του θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για όλους.

Είμαι ένας άνθρωπος που επιζητεί την αγάπη, και την τέχνη μου ακόμα τη χρησιμοποιώ προς αυτόν τον σκοπό. Αυτός είναι ο λόγος που η καλλιτεχνική μου ζωή στάθηκε επιτυχής, επειδή εξεδήλωνε πάντοτε την ανάγκη μιας επικοινωνίας και αγάπης ανάμεσα σ' εμένα και το ακροατήριό μου.